Manuscript

Theologische Sammelhandschrift

M.p.th.f.56

Title

Theologische Sammelhandschrift

Digitized by

Universitätsbibliothek Würzburg

Online since

03/31/2021

Advanced Metadata

There is no description for your language available yet.

Included Fascicles

Title

Theologische Sammelhandschrift

Extent

35 Blatt
Faszikel: 2

Short Description

Theologische Sammelhandschrift aus zwei in Würzburg im zweiten Drittel des 9. Jahrhunderts geschriebenen Faszikeln, die bereits vor der Mitte des 9. Jahrhunderts zusammengebunden wurden. Der erste Teil umfasst verschiedene Exzerpte und Briefe von Augustinus, Hironymus, Cyprian und Gregor dem Großen. Der zweite Teil bietet v.a. Werke Cyprians.

Further Information

Entstehung: Teil 1 und 2 wurden schon vor der Mitte des 9. Jahrhunderts vereinigt.

Provenance

Dombibliothek Würzburg

Owner

Universitätsbibliothek Würzburg

Identifier

M.p.th.f.56
Thurn 3,1, S. 40
DOI: 10.48651/franconica-4371139881409

Former Shelfmark

"XCII"
"69"

Digitized by

Universitätsbibliothek Würzburg
Extended Description

History

Origin
Teil 1 und 2 wurden schon vor der Mitte des 9. Jahrhunderts vereinigt. (Indizien dafür s. bei Bischoff-Hofmann S. 33)
Provenance
Dombibliothek Würzburg
2r: "XCII" (15. Jahrhundert)
Buchrücken: "XCII" (15. Jahrhundert)
Buchrücken: "69" (18. Jahrhundert)

Book Illustration

  1. Section
    • Selten sind rote Uberschriften anzutreffen. Einfache schwarze Initialen.
  2. Section
    • Einfache schwarze Initialen, z.T. durch rote Farbe oder angehängte Profilblätter hervorgehoben; manche davon sind rot umtüpfelt.

Cover

General description
15. Jahrhundert. Holzdeckel, teilweise mit unregelmäßig beschnittenem Schafleder bezogen. Titel Liber Gesbaldi episcopi de resurrectione mortuorum metricus est auf Pergamentstreifen auf dem Vorderdeckel. Titel- und Signaturschild auf dem Rücken. Reste einer Schließe. Spuren von Kettenbefestigung am Hinterdeckel oben.
Accompanying material
Als Makulatur sind verwendet 4 Pergamentstreifen 60-115 x 34-50 mm aus M.p.th.f.188.

Codicology

Document Type
Material: Kalbspergament
  1. Section
    Document Type
    Material: Kalbspergament
    Layer Formula: III und 1 Bl.(7) + II(11)
    Layers: Das sehr dünne Blatt 5 ist ein Einlegeblatt aus Schafpergament. Es ist nur einseitig beschrieben.
    Layout
    Written Area: 225 x 145 mm
    Columns Count: Einspaltig
    Lines Count: 28 - 30 Zeilen
    Font
    • Karolingische Minuskelschrift
    • Griechische Uncialis
  2. Section
    Document Type
    Material: Kalbspergament
    Layer Formula: 3 x IV
    Layers: Selbständige römische Zählung anden Lagenenden, horizontal und vertikal von Doppelstrichen umgeben.
    Layout
    Written Area: 210 x 140 mm
    Columns Count: Einspaltig
    Lines Count: 33 Zeilen
    Font
    • karolingische Minuskelschrift
    • Capitalis rustica

Content

  1. Section: 1r - 11v: Sammelhandschrift
    • 1r: Cyprianus, Thascius Caecilius: Epistula 38 (Auszüge)Sententia de Aurelio ordinato de opusculis Cypriani
      Predicatione... - ... lectorem

      Literature:
      Edition: CSEL 3,2, S. 580, Z. 23 - S. 581, Z. 13 (mit Verwendung dieser Handschrift).
    • 1v: NotizAugustinus: Quod autem Grecus dicit πνωην, hoc Latini varie interpretantur, aliquando flatum, aliquando spiritum, aliquando inspirationem.
    • 2r - 9r: Augustinus, Aurelius: Epistula 137 ad Volusianum
      Literature:
      Edition: CSEL 44, S. 96-125 (unter Verwendung dieser Handschrift). Literatur: Clavis, Nr. 262. Kurz 5,1, S. 318. CSEL 58, S. XXXIX.
    • 9r - 9v: Gregorius, Papa, I.: Epistularum lib. IX indicit II., Ep. 109Incipit epistula sancti Gregorii Pape Urbis Rome ad Brunihildam reginam

      Literature:
      Edition: PL 77, Sp. 1037-1038. MGH, Epp., Bd. 2, S. 198-200.
    • 10r: Augustinus, Aurelius: Ad pollentium de adulterinis coniugiis lib. II (Exzerpte)
    • 10r - 10v: Augustinus, Aurelius: Contra adversarium legis et prophetarum (Exzerpte)
      Literature:
      Edition: CC 49 (1985). Literatur: Kurz 5,1, S. 42. Clavis, 326.
    • 10v: Hieronymus, Sophronius Eusebius, Pseudo-: In Esaiam (Exzerpte)De Esaia Hieronymus
      Pilosi saltabunt
    • 11v: Scaurus, Quintus Terentius: De ordinatione partium orationis
      Literature:
      Edition: Grammatici Latini, ed. H. Keil, vol. 7, Lipsiae 1880 (Repr. Hildesheim 1961), S. 33, Z. 14-34, Z. 4. Literatur: G. Schepps, Zum Grammatiker Terentius, in: Archiv f. lat. Lexikographie u. Grammatik 6 (1889), S. 253-254.
  2. Section: 12r - 35v: Sammelhandschrift
    • 12r
    • 12v: Epigramm AmazonenschlachtUt belli sonuere tubae... - ... Oebalus arcas

      Literature:
      Edition: A. Riese, Anthologia Latina, Bd. 1, fasc. 1, Lipsiae 1894, S. 306f. Lit.: Walther, Initia carminum, Nr. 19768 und Nachtrag 2. Schaller, Nr. 16845. Friedrich Osann, De Hadriani imp. libris Catacrianis, in: Zeitschrift für die Altertumswissenschaft 1 (1834), Nr. 123, Sp. 985-987.
    • 13r - 19r: Cyprianus, Thascius Caecilius: Ad felicem versus de resurrectione mortuorum
      Literature:
      Edition: CSEL 3C, S. 308-325. Ree. J.H. Waszink, Bonnae 1937 (Florilegium patristicum. Suppl. 1). Literatur: Clavis, Nr. 1463.
    • 19r - 20v: Cyprianus, Thascius Caecilius: Epistula IV ad Pomponium
      Literature:
      Edition: CSEL 3AB, S. 472-478. Literatur: Clavis, Nr. 50 (weiterführend).
    • 20v - 32v: Cyprianus, Thascius Caecilius: Ad Quirinum testimoniorum lib. I und II
      Literature:
      Edition: CSEL 3AB, S. 34-101. CC 3, S. 1-72. Literatur: Clavis, Nr. 39.
    • 32v - 33r: Passio Cypriani
      Literature:
      Edition: Poncelet, S. 412f. Literatur: G. Lanata, Gli atti dei martiri come documenti processuali, Milano 1973.
    • 33r - 33v: Cyprianus, Thascius Caecilius: Epistula 80 ad Successum
      Literature:
      Edition: CSEL 3AB, S. 839-840.
    • 33v - 35r: Candidus, Fuldensis: Dictum I et II
      Literature:
      Edition (Dictum I): MGH, Epp., Bd. 5, S. 615-616. F. Zimmermann, Candidus, in: Divus Thomas 7 (1929), S. 38-40. Marenbom, S. 161-163. Edition (Dictum II):F.Zimmermann, Candidus, in: Divus Thomas 7(1929), S. 43. Literatur: W. Wattenbach - W. Levison, Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter, Vorzeit und Karolinger, H. 2, Weimar 1953, S. 233.
    • 35r: NachträgeEt impleti sunt stupore

Secondary Literature

Metadata

Included Fascicles

Title

Theologische Sammelhandschrift

Extent

35 Blatt
Faszikel: 2

Short Description

Theologische Sammelhandschrift aus zwei in Würzburg im zweiten Drittel des 9. Jahrhunderts geschriebenen Faszikeln, die bereits vor der Mitte des 9. Jahrhunderts zusammengebunden wurden. Der erste Teil umfasst verschiedene Exzerpte und Briefe von Augustinus, Hironymus, Cyprian und Gregor dem Großen. Der zweite Teil bietet v.a. Werke Cyprians.

Further Information

Entstehung: Teil 1 und 2 wurden schon vor der Mitte des 9. Jahrhunderts vereinigt.

Provenance

Dombibliothek Würzburg

Owner

Universitätsbibliothek Würzburg

Identifier

M.p.th.f.56
Thurn 3,1, S. 40
DOI: 10.48651/franconica-4371139881409

Former Shelfmark

"XCII"
"69"

Digitized by

Universitätsbibliothek Würzburg
Extended Description

History

Origin
Teil 1 und 2 wurden schon vor der Mitte des 9. Jahrhunderts vereinigt. (Indizien dafür s. bei Bischoff-Hofmann S. 33)
Provenance
Dombibliothek Würzburg
2r: "XCII" (15. Jahrhundert)
Buchrücken: "XCII" (15. Jahrhundert)
Buchrücken: "69" (18. Jahrhundert)

Book Illustration

  1. Section
    • Selten sind rote Uberschriften anzutreffen. Einfache schwarze Initialen.
  2. Section
    • Einfache schwarze Initialen, z.T. durch rote Farbe oder angehängte Profilblätter hervorgehoben; manche davon sind rot umtüpfelt.

Cover

General description
15. Jahrhundert. Holzdeckel, teilweise mit unregelmäßig beschnittenem Schafleder bezogen. Titel Liber Gesbaldi episcopi de resurrectione mortuorum metricus est auf Pergamentstreifen auf dem Vorderdeckel. Titel- und Signaturschild auf dem Rücken. Reste einer Schließe. Spuren von Kettenbefestigung am Hinterdeckel oben.
Accompanying material
Als Makulatur sind verwendet 4 Pergamentstreifen 60-115 x 34-50 mm aus M.p.th.f.188.

Codicology

Document Type
Material: Kalbspergament
  1. Section
    Document Type
    Material: Kalbspergament
    Layer Formula: III und 1 Bl.(7) + II(11)
    Layers: Das sehr dünne Blatt 5 ist ein Einlegeblatt aus Schafpergament. Es ist nur einseitig beschrieben.
    Layout
    Written Area: 225 x 145 mm
    Columns Count: Einspaltig
    Lines Count: 28 - 30 Zeilen
    Font
    • Karolingische Minuskelschrift
    • Griechische Uncialis
  2. Section
    Document Type
    Material: Kalbspergament
    Layer Formula: 3 x IV
    Layers: Selbständige römische Zählung anden Lagenenden, horizontal und vertikal von Doppelstrichen umgeben.
    Layout
    Written Area: 210 x 140 mm
    Columns Count: Einspaltig
    Lines Count: 33 Zeilen
    Font
    • karolingische Minuskelschrift
    • Capitalis rustica

Content

  1. Section: 1r - 11v: Sammelhandschrift
    • 1r: Cyprianus, Thascius Caecilius: Epistula 38 (Auszüge)Sententia de Aurelio ordinato de opusculis Cypriani
      Predicatione... - ... lectorem

      Literature:
      Edition: CSEL 3,2, S. 580, Z. 23 - S. 581, Z. 13 (mit Verwendung dieser Handschrift).
    • 1v: NotizAugustinus: Quod autem Grecus dicit πνωην, hoc Latini varie interpretantur, aliquando flatum, aliquando spiritum, aliquando inspirationem.
    • 2r - 9r: Augustinus, Aurelius: Epistula 137 ad Volusianum
      Literature:
      Edition: CSEL 44, S. 96-125 (unter Verwendung dieser Handschrift). Literatur: Clavis, Nr. 262. Kurz 5,1, S. 318. CSEL 58, S. XXXIX.
    • 9r - 9v: Gregorius, Papa, I.: Epistularum lib. IX indicit II., Ep. 109Incipit epistula sancti Gregorii Pape Urbis Rome ad Brunihildam reginam

      Literature:
      Edition: PL 77, Sp. 1037-1038. MGH, Epp., Bd. 2, S. 198-200.
    • 10r: Augustinus, Aurelius: Ad pollentium de adulterinis coniugiis lib. II (Exzerpte)
    • 10r - 10v: Augustinus, Aurelius: Contra adversarium legis et prophetarum (Exzerpte)
      Literature:
      Edition: CC 49 (1985). Literatur: Kurz 5,1, S. 42. Clavis, 326.
    • 10v: Hieronymus, Sophronius Eusebius, Pseudo-: In Esaiam (Exzerpte)De Esaia Hieronymus
      Pilosi saltabunt
    • 11v: Scaurus, Quintus Terentius: De ordinatione partium orationis
      Literature:
      Edition: Grammatici Latini, ed. H. Keil, vol. 7, Lipsiae 1880 (Repr. Hildesheim 1961), S. 33, Z. 14-34, Z. 4. Literatur: G. Schepps, Zum Grammatiker Terentius, in: Archiv f. lat. Lexikographie u. Grammatik 6 (1889), S. 253-254.
  2. Section: 12r - 35v: Sammelhandschrift
    • 12r
    • 12v: Epigramm AmazonenschlachtUt belli sonuere tubae... - ... Oebalus arcas

      Literature:
      Edition: A. Riese, Anthologia Latina, Bd. 1, fasc. 1, Lipsiae 1894, S. 306f. Lit.: Walther, Initia carminum, Nr. 19768 und Nachtrag 2. Schaller, Nr. 16845. Friedrich Osann, De Hadriani imp. libris Catacrianis, in: Zeitschrift für die Altertumswissenschaft 1 (1834), Nr. 123, Sp. 985-987.
    • 13r - 19r: Cyprianus, Thascius Caecilius: Ad felicem versus de resurrectione mortuorum
      Literature:
      Edition: CSEL 3C, S. 308-325. Ree. J.H. Waszink, Bonnae 1937 (Florilegium patristicum. Suppl. 1). Literatur: Clavis, Nr. 1463.
    • 19r - 20v: Cyprianus, Thascius Caecilius: Epistula IV ad Pomponium
      Literature:
      Edition: CSEL 3AB, S. 472-478. Literatur: Clavis, Nr. 50 (weiterführend).
    • 20v - 32v: Cyprianus, Thascius Caecilius: Ad Quirinum testimoniorum lib. I und II
      Literature:
      Edition: CSEL 3AB, S. 34-101. CC 3, S. 1-72. Literatur: Clavis, Nr. 39.
    • 32v - 33r: Passio Cypriani
      Literature:
      Edition: Poncelet, S. 412f. Literatur: G. Lanata, Gli atti dei martiri come documenti processuali, Milano 1973.
    • 33r - 33v: Cyprianus, Thascius Caecilius: Epistula 80 ad Successum
      Literature:
      Edition: CSEL 3AB, S. 839-840.
    • 33v - 35r: Candidus, Fuldensis: Dictum I et II
      Literature:
      Edition (Dictum I): MGH, Epp., Bd. 5, S. 615-616. F. Zimmermann, Candidus, in: Divus Thomas 7 (1929), S. 38-40. Marenbom, S. 161-163. Edition (Dictum II):F.Zimmermann, Candidus, in: Divus Thomas 7(1929), S. 43. Literatur: W. Wattenbach - W. Levison, Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter, Vorzeit und Karolinger, H. 2, Weimar 1953, S. 233.
    • 35r: NachträgeEt impleti sunt stupore

Secondary Literature